Jak reagować, gdy podejrzewasz, że ktoś rozważa popełnienie samobójstwa?

wtorek, 10 września 2024

 :: Konsultacje Skype online - umów najbliższy termin >

Jako psycholog, wiem, jak trudne i przerażające może być zetknięcie się z sytuacją, w której podejrzewasz, że ktoś bliski może rozważać popełnienie samobójstwa. To delikatny temat, który wymaga ogromnej empatii, uważności i zdecydowanego działania. Podjęcie odpowiednich kroków może uratować życie. Warto więc znać zasady postępowania i wiedzieć, jak skutecznie pomóc w takich sytuacjach.

Nie bagatelizuj sygnałów

Pierwszym krokiem jest zwrócenie uwagi na wszelkie oznaki, które mogą wskazywać na myśli samobójcze. Oto niektóre z nich:

  • Otwarte mówienie o chęci popełnienia samobójstwa – jeśli ktoś mówi, że chce skończyć ze swoim życiem, zawsze należy traktować to poważnie.

  • Zmiana w zachowaniu – wycofanie się z relacji społecznych, brak zainteresowania codziennymi aktywnościami, unikanie rozmów.

  • Utrata nadziei – osoba może wyrażać przekonanie, że nic w jej życiu się nie poprawi.

  • Nagłe porządkowanie spraw – np. rozdawanie swoich rzeczy, pisanie testamentu, zamykanie wszelkich zobowiązań.

  • Znaczne zmiany nastroju – może to być zarówno pogorszenie nastroju, jak i niespodziewane "uspokojenie" po okresie depresji, które wynika z podjęcia decyzji o samobójstwie.

Nie zawsze objawy są jednoznaczne, ale jeśli zauważasz u kogoś te sygnały, warto działać szybko i zdecydowanie.

Rozmawiaj otwarcie

Wiele osób obawia się poruszania tematu samobójstwa, myśląc, że może to nasilić takie myśli u osoby w kryzysie. Badania pokazują jednak, że rozmowa o samobójstwie nie powoduje pogorszenia sytuacji, a może przynieść ulgę i otworzyć drzwi do dalszej pomocy.

Kilka wskazówek dotyczących takiej rozmowy:

  • Zachowaj spokój i empatię – pozwól osobie wyrazić swoje emocje i słuchaj jej uważnie, bez oceniania.

  • Zadaj pytania wprost – na przykład: "Czy myślisz o samobójstwie?", "Czy masz plan, jak to zrobić?". Takie pytania mogą wydawać się trudne, ale pokazują, że traktujesz problem poważnie.

  • Nie neguj uczuć – unikaj mówienia rzeczy typu "Przestań, będzie lepiej" lub "Inni mają gorzej". Zamiast tego staraj się zrozumieć, co osoba czuje, mówiąc np. "Widzę, że jest ci bardzo trudno. Opowiedz mi o tym, co się dzieje".

Zapewnij wsparcie i poczucie bezpieczeństwa

Osoba w kryzysie emocjonalnym często czuje się osamotniona i bezradna. Twój czas i zaangażowanie mogą pomóc jej poczuć się mniej samotną w trudnych chwilach.

  • Bądź obok – czasami sama obecność może dać poczucie wsparcia. Nawet jeśli nie wiesz, co powiedzieć, bycie z osobą, która cierpi, jest bardzo ważne.

  • Ustal kroki działania – zachęć do skontaktowania się z profesjonalistą, takim jak psycholog, psychiatra czy terapeuta. Jeśli osoba nie jest w stanie tego zrobić, zaoferuj pomoc w umówieniu wizyty.

  • Nie zostawiaj osoby samej – w sytuacjach wysokiego ryzyka (jeśli osoba ma konkretny plan i dostęp do narzędzi samobójczych), nie zostawiaj jej bez opieki. Możesz poprosić kogoś o pomoc lub, w skrajnych przypadkach, wezwać służby ratunkowe.

Skontaktuj się z profesjonalistami

Pomoc specjalistyczna jest kluczowa. Możesz zaproponować osobie w kryzysie skontaktowanie się z psychologiem, psychiatrą lub inną osobą wykwalifikowaną do udzielania pomocy. W Polsce działają także infolinie kryzysowe, które oferują wsparcie psychologiczne 24 godziny na dobę, takie jak:

  • 116 111 – Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży,

  • 800 70 22 22 – Linia wsparcia dla osób dorosłych w kryzysie emocjonalnym.

Jeśli sytuacja jest nagląca, a osoba jest w bezpośrednim zagrożeniu, konieczne może być wezwanie pogotowia ratunkowego.

Dbaj o siebie

Pomaganie osobie z myślami samobójczymi jest emocjonalnie trudne i wyczerpujące. Nie zapominaj o własnym zdrowiu psychicznym. Jeśli czujesz, że sytuacja cię przerasta, poszukaj wsparcia – możesz skonsultować się z psychologiem lub terapeutą, aby omówić, jak sobie radzić w tej sytuacji.

 

Podejrzenie, że ktoś może rozważać popełnienie samobójstwa, jest sytuacją niezwykle poważną i wymaga natychmiastowego działania. Nie ignoruj sygnałów, rozmawiaj otwarcie i oferuj wsparcie, ale nie wahaj się też szukać pomocy u specjalistów. Czasem jedna rozmowa może uratować życie. Warto więc być czujnym i działać z empatią oraz rozwagą.

Jeśli Ty lub ktoś, kogo znasz, znajduje się w trudnej sytuacji emocjonalnej, nie zwlekaj – skontaktuj się z profesjonalistą lub zaufanym serwisem pomocy.

 

Alicja Krawczyk 

psycholog >
P
raktyk Terapii Któtkoterminowej Skoncentrowanej na Rozwiązaniu

Jak kupować? Wybierz produkt odpowiedni dla Ciebie Podaj nam swoje dane Dokonaj opłaty Aktywacja następuje w ciągu 24 godzin od momentu wpłaty środków

Jeżeli potrzebujesz natychmiastowej pomocy, zadzwoń pod numer alarmowy 112 (Polska) lub udaj się do najbliższej jednostki pogotowia ratunkowego lub policji. Możesz również skorzystać z bezpłatnego kryzysowego telefonu wsparcia. Numer dla dorosłych tel. 116 123 (14:00-22:00), dla młodzieży tel. 116 111 (12:00-02:00). Nasz serwis nie jest przeznaczony dla osób znajdujących się w sytuacji zagrożenia życia.