Życie osoby z ADHD...
piątek, 27 września 2024
:: Konsultacje Skype online - umów najbliższy termin >
ADHD (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder) to zaburzenie neurorozwojowe, które charakteryzuje się trudnościami w zakresie uwagi, impulsywnością oraz nadmierną aktywnością ruchową. Zwykle kojarzone jest z dziećmi, ale dotyka również dorosłych. Dla wielu osób, życie z ADHD może być pełne wyzwań, nie tylko w kontekście obowiązków zawodowych, ale także relacji interpersonalnych, organizacji codziennych zadań i funkcjonowania emocjonalnego.
Kiedy podejrzewamy ADHD - jakie mogą być oznaki?
Podejrzenia ADHD – pierwsze oznaki
Często osoby dorosłe zaczynają podejrzewać, że mogą mieć ADHD, gdy ich codzienne problemy zaczynają znacząco wpływać na jakość życia. W dzieciństwie te objawy mogły być niezauważone lub mylnie przypisywane innym problemom, takim jak trudności wychowawcze, lenistwo czy brak dyscypliny. Dopiero w dorosłości, kiedy wymagania społeczne i zawodowe stają się bardziej skomplikowane, problemy wynikające z ADHD mogą stać się bardziej widoczne.
Do najczęstszych symptomów, które mogą wskazywać na obecność ADHD u dorosłych, należą:
Trudności z koncentracją – Osoby z ADHD mogą mieć problem z utrzymaniem uwagi na zadaniach przez dłuższy czas. To może objawiać się zapominaniem o spotkaniach, odkładaniem zadań na później, a także chaotycznym podejściem do pracy.
Problemy z organizacją – Codzienne obowiązki, takie jak planowanie czasu, zarządzanie budżetem czy pilnowanie terminów, stają się trudne do zrealizowania. Wiele osób z ADHD opisuje swoje życie jako „ciągły bałagan”.
Impulsywność – Podejmowanie decyzji pod wpływem impulsu, bez zastanowienia się nad konsekwencjami, to częsty objaw. Może to dotyczyć zarówno wydatków finansowych, jak i działań w relacjach międzyludzkich.
Zmienność emocjonalna – Osoby z ADHD często doświadczają skrajnych emocji, takich jak frustracja, niepokój czy smutek, które mogą pojawiać się nagle i bez wyraźnego powodu. Trudności z regulacją emocji są jednym z kluczowych aspektów tego zaburzenia.
Niecierpliwość i nadaktywność – Choć u dorosłych nadmierna aktywność fizyczna może nie być tak wyraźna jak u dzieci, osoby z ADHD mogą odczuwać niepokój wewnętrzny, trudności z siedzeniem w jednym miejscu przez dłuższy czas czy potrzebę ciągłego ruszania się.
Życie z ADHD – codzienne wyzwania
Zmaganie się z ADHD może mieć różnorodne konsekwencje dla codziennego funkcjonowania. Oto kilka aspektów życia, w których ADHD może znacząco wpływać na codzienne doświadczenia:
Praca zawodowa – ADHD może powodować problemy w miejscu pracy. Trudności z koncentracją, zapominanie o ważnych zadaniach czy impulsywne działania mogą prowadzić do problemów z terminowością lub jakością wykonywanej pracy. W zawodach wymagających systematyczności, organizacji i precyzji osoby z ADHD często doświadczają frustracji, co może prowadzić do zmiany pracy lub braku satysfakcji zawodowej.
Relacje interpersonalne – Impulsywność i zmienność emocjonalna mogą wpływać na relacje z bliskimi osobami. Partnerzy, rodzina i przyjaciele mogą mieć trudności ze zrozumieniem, dlaczego dana osoba działa w sposób, który wydaje się nieprzemyślany lub chaotyczny. Związki mogą być pełne napięć z powodu braku regularnej komunikacji, zapominania o ważnych sprawach czy nagłych zmian nastroju.
Samopoczucie psychiczne – Osoby z ADHD mogą doświadczać niskiej samooceny, zwłaszcza jeśli przez lata były krytykowane za swoje zachowania lub miały trudności z osiągnięciem zamierzonych celów. Mogą one czuć się mniej wartościowe w porównaniu do innych osób, które łatwiej radzą sobie z codziennymi wyzwaniami.
Codzienna organizacja – Proste zadania, takie jak utrzymanie porządku w domu, organizacja spotkań czy zarządzanie finansami, mogą stać się dużym wyzwaniem. Osoby z ADHD często czują się przytłoczone ilością obowiązków, a próby ich realizacji mogą kończyć się frustracją i chaosem.
Jak radzić sobie z ADHD?
Choć życie z ADHD niesie ze sobą wyzwania, istnieją skuteczne strategie, które mogą pomóc w radzeniu sobie z codziennymi trudnościami.
Terapia – pomaga zidentyfikować nieefektywne wzorce myślenia i zachowania, a następnie uczy, jak je zmieniać na bardziej konstruktywne.
Leki – W niektórych przypadkach psychiatrzy mogą zalecić farmakoterapię, która może poprawić zdolność do koncentracji i kontrolę impulsów. Stymulanty, takie jak metylfenidat, są często stosowane w leczeniu ADHD, ale dostępne są również inne leki, które mogą pomóc w łagodzeniu objawów.
Zarządzanie czasem i planowanie – Wprowadzenie jasnych struktur i harmonogramów może pomóc w lepszej organizacji życia codziennego. Aplikacje do planowania, notatki, listy zadań oraz systemy przypomnień mogą znacząco ułatwić zarządzanie obowiązkami.
Wsparcie społeczne – Rozmowa z bliskimi o ADHD i wspólne poszukiwanie rozwiązań problemów może być pomocna. Warto także szukać wsparcia w grupach wsparcia dla osób z ADHD, gdzie można dzielić się doświadczeniami i poradami.
ADHD to złożone zaburzenie, które ma realny wpływ na życie codzienne. Kluczowe dla osób zmagających się z ADHD jest zrozumienie, że ich trudności nie są wynikiem lenistwa ani złej woli, ale wynikają z różnic w funkcjonowaniu mózgu. Dzięki odpowiedniemu wsparciu terapeutycznemu, farmakologicznemu oraz technikom organizacyjnym, osoby z ADHD mogą prowadzić pełne i satysfakcjonujące życie, radząc sobie z wyzwaniami, które niesie to zaburzenie.
Przydatne Linki:
- Jak zaakceptować neuroróżnorodność, żyć odważnie i pokonywać przeszkody?
- Zespół nadpobudliwości psychoruchowej – ADHD
- Na co zwrócić uwagę w rozpoznaniu ADHD?
- Co odróżnia ADHD od Borderline?
- Diagnoza ADHD dorosłych
Alicja Krawczyk
psycholog >
Praktyk Terapii Któtkoterminowej Skoncentrowanej na Rozwiązaniu
Nasi specjaliści
Aneta Styńska
Psychoterapeuta
Trener żywienia
Diagnostyka
Anna Jabłońska
Seksuolog
Psycholog dziecięcy
Alicja Krawczyk
Doradca zawodowy
Praktyk terapii BSF
Diagnostyka
Hanna Świerczewska
Psychotraumatolog
Psychoonkolog
Łukasz Choinkowski
Barbara Wysocka
Terapeuta SFBT