Co to jest Autyzm i Zespół Aspergera
czwartek, 30 listopada 2017
Całościowe zaburzenie rozwoju – Autyzm i Zespół Aspergera
Od ponad 10 lat panuje w Polsce swoista moda na etykietowanie dzieci i definiowanie wszelkich zaburzeń rozwoju, zaburzeń zachowania i emocji, zaburzeń neurofizjologicznych jako zaburzenia ze spektrum Autyzmu. Takie podejście do problemów zdrowotnych małych dzieci widoczne jest szczególnie w placówkach oświatowych, u lekarzy pierwszego kontaktu, lekarzy rodzinnych i pediatrów.
Diagnoza autyzmu
Należy zauważyć, już na wstępie, iż diagnoza tych zaburzeń to proces długofalowy i bardzo złożony, który musi obejmować specjalistyczne formy obserwacji małego pacjenta, zebranie wywiadu środowiskowego nie tylko od rodziców i być wynikiem pracy zespołowej różnych specjalistów, (pediatry, neurologa, psychiatry, psychologa, pedagoga specjalnego, wychowawców przedszkolnych i logopedy). Zalecana jest wizyta w Instytutach przyszpitalnych, które zajmują się diagnozą i terapią zaburzeń rozwojowych u dzieci, a także w Ośrodku Wczesnego Wspomagania Rozwoju i u specjalisty Integracji Sensorycznej oraz wizyta w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej zgodnej lokalizacyjnie z miejscem uczęszczania dziecka do przedszkola (do Poradni kieruje psycholog przedszkolny).
Ponadto do diagnozy całościowych zaburzeń rozwoju służą liczne skalę i kwestionariusze psychometryczne, które znaczącą wspierają proces diagnostyczny, a wykonywane są w gabinetach psychologów posiadających certyfikaty uprawniające do wykonania stosownych badań diagnostycznych. Warto wiedzieć, iż nie każdy psycholog może te badania przeprowadzać. Najwłaściwiej jest w tym przypadku skorzystać z konsultacji u psychologa ze specjalnością kliniczną, który ukończył studia podyplomowe w zakresie diagnozy i terapii dzieci autystycznych, lub kursy i szkolenia dotyczące poszczególnych metod badawczych. Warto także skorzystać z konsultacji w poradniach, które specjalizują się w diagnozie i terapii Autyzmu oraz Zespołu Aspergera.
Kiedy należy iść do psychologa
Z całą pewnością pierwsze kroki rodzica i oswojenie się z przypuszczeniami dotyczącymi dysfunkcji rozwojowych dziecka to trudny okres podczas, którego nie warto pozostawać samemu. W tym przypadku nie tylko dziecko potrzebuje wsparcia, ale także rodzice. Warto przeprowadzić rozmowę wstępną i omówić z psychologiem tzw. CheckListę pojawiających się niepokojących dla rodzica symptomów oraz opracować klarowny plan działania. W Autyźmie podstawową zasadą pracy jest stwierdzenie : Im szybciej podejmiemy terapię dziecka, tym lepiej i tym efektywniej będzie ono funkcjonowało w przyszłości. Poza tym, tak jak wspomniałam powyżej bardzo duża liczba diagnoz jest wykonana przez niekompetentne osoby, nie posiadające stosownych kwalifikacji. Z taką nieprawidłowo orzeczoną diagnozą żyje się rodzinie bardzo ciężko ze względu na ostracyzm środowiskowy, obniżenie poczucia sprawczości, jakości posiadanych kompetencji rodzicielskich, funkcjonowanie dziecka z poczuciem inności, alienacji, co bardzo niekorzystnie wpływa na jego rozwój emocjonalny. Nierzetelnie postawiona diagnoza to ogromny bagaż, który rodzina dźwiga już do końca, zastanawiając się stale – kto się pomylił i czy nic nie zostało pominięte – oraz co dalej – co tak naprawdę dolega mojemu dziecku – co mam z tym zrobić?
Czy autyzm i Zespół Aspergera jest chorobą?
Zwróćmy uwagę także na ten aspekt, iż wiedza medyczna i psychologiczna dokonuje współcześnie spektakularnego rozwoju i obecnie uważa się, iż wysoko funkcjonujący autystycy i osoby z Zespołem Aspergera to nie osoby chore, lecz odznaczające się specyficznym stylem funkcjonowania i dyspozycją układu nerwowego. Często zdarza się, iż np. deficyty dotyczące komunikacji społecznej kompensowane są poprzez np.ponadprzeciętne umiejętności matematyczne i przyrodnicze.
Warto wiedzieć, iż po odbyciu wstępnej konsultacji psychologicznej – bardzo ważnym krokiem w diagnozie dziecka będzie diagnoza nozologiczna i różnicowa w zakresie wykluczenia dysfunkcji i chorób, których pewne elementy obrazem klinicznym mogą przypominać symptomy całościowych zaburzeń rozwoju, (ADHD, epilepsja).
Przede wszystkim, zacznijmy od tego, żeby jak najlepiej poznać swoje dziecko. Zastanówmy się – co dla niego jest ważne, co go cieszy, co powoduje, iż mamy poczucie, ze jest z nami tu i teraz. Nie są to łatwe pytania, a odpowiedzi wbrew pozorom nie pojawiają się same. Natomiast, na pewno spotkamy się z nimi podczas kolejnych spotkań z psychologiem, by móc wspólnie opracować plan pracy terapeutycznej oparty o osiągnięcia terapii behawioralnej i stosowanej analizy zachowania, w których znaczącym komponentem jest zindywidualizowany, a więc odpowiednio dobrany względem możliwości i potrzeb dziecka – system nagradzania za zachowania pożądane.
W następnym artykule będę chciała zachęcić Szanownych Czytelników do zastanowienia się – czym tak naprawdę jest Autyzm i jakie są jego objawy.
Serdecznie zapraszam do lektury i do konsultacji ze mną w Psychoradzie >
Anna Pasławska-Turczyn
Psycholog, socjoterapeuta
Nasi specjaliści
Aneta Styńska
Psychoterapeuta
Trener żywienia
Diagnostyka
Anna Jabłońska
Seksuolog
Psycholog dziecięcy
Alicja Krawczyk
Doradca zawodowy
Praktyk terapii BSF
Diagnostyka
Hanna Świerczewska
Psychotraumatolog
Psychoonkolog
Łukasz Choinkowski
Barbara Wysocka
Terapeuta SFBT
